Migrazioa giza esperientziaren zati bat izan da historiaren hasieratik, baina munduan migratzaileen kopurua handitu den heinean, kalteberatasun-egoerek ere gora egin dute, eta horietan giza eskubideen etengabeko urraketak jasaten dituzte: itzulketa beroak lurreko eta itsasoko mugetatik, justiziarako sarbiderik eza, elkartzeko eskubidea baliatzeko eragozpenak, genero-trabak, haurren migrazio-atxilotzea edo jatorrizko herrialdera itzultzeko eta helmugako herrialdean integratzeko arazoak, besteak beste. Gainera, migrazioaren feminizazioa nabarmen handitu da azken 10 urteetan, eta horrek ondorio kuantitatiboak eta kualitatiboak ditu. Hori dela eta, migrazio-neurri eta -politika espezifikoak behar dira.
Hori dela eta, NBEko Giza Eskubideen Batzordeak 1999an migratzaileen giza eskubideei buruzko errelatore bereziaren figura sortu zuen. Aditu independente bat da, eta migrazioaren fase guztietan eskubideak erabat eta eraginkortasunez babesteko oztopoak gainditzeko beharrezko baliabideak zeintzuk diren aztertzen du, eta horiek indartzeko gomendioak ematen ditu. Felipe González Moralesek duela bost urtetik duen kargua da. Joan den azaroaren 4an DeustuForumen hitzaldi bat eman zuen, Pedro Arrupe Giza Eskubideen Institutuaren 25. urteurrenaren barruan.
Felipe Nazioarteko Zuzenbideko irakaslea da Santiagoko (Txile) Diego Portales Unibertsitatean, eta Giza Eskubideen Batzorde Interamerikarreko Migratzaileei buruzko Komisionatu eta Errelatore gisa 2008 eta 2015 artean izandako esperientziaren ondoren, gaur egungo migratzaileen eskubideen egoeraz eta Errelatoria Berezitik egiten duen ekarpenaz dituen ezagutzak helarazi zizkigun.
Gorka Urrutia Pedro Arrupe Giza Eskubideen Institutuko zuzendariarekin izandako elkarrizketa batean, NBEko Kontalari Bereziak argitu zuen, besteak beste, zein diren migratzaileen giza eskubideen erronka nagusiak maila globalean, eta zein neurritan eragiten dioten euskal gizarteari; zein den errelatore bereziaren ekarpena migrazioaren erronkei dagokienez; eta nola lagundu den, amerikar arteko sisteman izandako esperientziatik abiatuta, diktaduretan bortxazko desagertzeak edo justizia trantsizionaleko prozesuak bezalako gaietan, gizartearen parte-hartze prozesuak ezartzen.
Gizarte Eskubideen Institutuaren 25. urteurreneko unerik onenen laburpena
DeustoForumen emandako hitzaldi osoa
Leave a Reply