Euskal Gaiak-(r)en bidalketa guztiak

Oiartzualdeko industria ondarearen aurkezpena

Oiartzualdeko industria ondarearen erakusketaren aurkezpena egin dugu Errenterian, 2021eko urriaren 18an.

Erakusketaren berri jaso dute Habla Radio irrati donostiarrean. Bertan Elixabete Perez Gazteluk proiektuaren nondik norakoak azaldu ditu.

Blog honetan aurkezpen saioan Elixabetek esandako hitzak jaso nahi izan ditugu, oroigarri eta lekuko gisa.

Esmalteria Guipuzcoana, Errenteria. 1993. Deiker Fondoa. Santi Yaniz.

Eskerrak eman nahi dizkiogu Errenteriako Udalari, Ondarearen jardunaldiotan Deustuko Unibertsitateko Euskal Gaien Institutua parte hartzera gonbidatzeagatik. Bizkaiko Foru Aldundiari, digitalizatzeko emandako diru-laguntzagatik. Aurkezpenera eta erakusketara hurbildu zareteno eta eskerrik asko Santi Yanizi guregana etortzeko egindako ahaleginarengatik. Inor ez bera baino egokiagorik argazki hauen gainean hitz egiteko, Santik egin baitzituen orain dela 35-40 bat urte eta Santi ari baita 5.000 diapositiba haiek digitalizatzen.

Oiartzualdeko industria ondarearen erakusketa hau proiektu zabalago baten lagina da. Hona ekarri gaitu benetan sinisteak digitalizazioaren bitartez ondarea, kasu honetan, industria ondarea, gizartera daitekeela, guztien, nahi duenaren, eskura jar daitekeela. Unibertsitatea ezaupidea sortzeko lekua da, edo izan beharko luke, baina sortzen duen guztia berarentzat bakarrik gordeko balu, mesede eskasa egingo lioke babesten eta bultzatzen duen gizarteari.

Aurkezten ari garen lan hau ez da Euskal Gaien Institutua ildo berean garatzen ari den lan bakarra; Ondare bizia izenekoaren web-a ere hor dago, diasporara halabeharrez joandako euskaldunen bideoez egina.

Baina orain etxeko irudiak ditugu, Errenteriako, Oiartzungo, Pasaiakoak, hemen gauden guztiok edo askok ezagutu ditugun tren, trenbide, fabrika, errota eta abarren irudiak. Eta, esatea badago, oso pozgarria gertatzen zaigu, zubi lanean ikusten baitut nire burua, unibertsitatearen eta nire bizilekuaren artean, eta, bestetik, industria delako gaia. Manchester txikiari atxikitzeko beste piezatxo bat izan daiteke erakustera goazena.

Argazki hauek orain dela 40 bat urte egin zituen Santik, Deustuko Unibertsitateko ikertzaile talde batekin. Hiru liburu argitaratu zituzten ikertzaileek material hau oinarri hartuta. Gaur egun PDF formatuan kontsulta daitezke hirurok, Eusko Jaurlaritzaren webean.

Diapositibak “lotan” egon dira Euskal Gaien Institutuan pentsatu dugun arte pena zela 5.000 diapositiba horiek zoko batean eta, seguruenik hondatzen egotea. Erabaki genuen lan horri ekitea eta Bizkaiko Diputazioaren dirulaguntza estimagarriari esker, hiru urratsetan digitalizatu ditugu diapositiba guztiak, Bizkaikoak, Gipuzkoakoak eta Arabakoak.

Digitalizatzea, lehen esan bezala, ez da proiektuaren helburua, bitartekoa baizik. Gizarteari itzuli nahi diogu bere ondarea, goza dezan, iker dezan, memoria freska dezan, gazteei erakuts diezaion… Eta Errenteria-Manchester txikia jo dugu begiz estreina egiteko; hauxe da lehen erakusketa. Eta espero dugu azkena ez izatea.

Elixabete Perez Gaztelu, Euskal Gaien Institutuko zuzendariaren hitz-hartzetik moldatutako testua.

Hamalau begirada zirkumnabigazioari / Catorce miradas a la circunnavegación

Elkano Fundazioak hamalau erakusketa birtual jarri ditu Google Arts & Cultur plataforman, ‘Lehen mundubira’ proiektua gauzatzen laguntzeko. Google Arts & Culture atari digital bat da, xede duena lehenbiziko zirkumnabigazioaren bidaia eta bidaia horrek munduaren ikuskeran izan zuen eragina azaltzea, lehen mundializazioaren hasiera izan zen aldetik. Edukiak euskaraz, gaztelaniaz eta ingelesez daude, eta, beraz, Googleren kultura-alorraren ekimen horren bidez, nazioartean emango da ezagutzera Euskadin Juan Sebastian Elkanoren inguruan sortutako ezagutza eta garai hartako itsas potentzia handienetako batek, hots, euskal gizarteak, bidaia horretan egindako ekarpena. 
La Fundación Elkano ha contribuido con catorce exposiciones virtuales al proyecto ‘La primera vuelta al mundo’ de Google Arts & Culture, un portal digital que explora el viaje de la primera circunnavegación y su impacto en la concepción del mundo, con el inicio de la primera mundialización. Los contenidos están accesibles en euskera, castellano e inglés, de modo que esta iniciativa del brazo cultural de Google permitirá divulgar a nivel internacional el nuevo conocimiento generado en Euskadi en torno a la figura de Juan Sebastián Elkano y la aportación de la sociedad vasca al viaje como destacada potencia naval de la época.
Fundaziotik koordinatu dugun erakusketa-multzoa lehen mundubiraren 500. urteurrenaren harira hainbat erakundek eta adituk azken bi urteotan egindako ikerketen emaitza da. Zehazki, honako hauek egin zituzten: Aranzadi Zientzia Elkartea, Bilboko Itsamuseuma, Euskal Itsas Museoa, Virginia García, Daniel Zulaika, Javier Almazán, Miren Aintzane Eguiluz, Jose Angel Achón  eta Alberto Rodríguez.

 Saguarekin atzera-aurrera eginez erabiltzaile orok jakin ahal izango dute, adibidez, Erdi Aroan ozeanoari buruz zer ikuskera zuten, garai hartan astronomiaz, medikuntzaz eta itsasontzi teknologikoaz zer ezagutza zituzten, eta XVI. mendeko euskal emakumeek zenbateko garrantzia izan zuten, historiak orain artean kontuan hartu gabeak. Moluketara egindako bidaian Elkano nola hil zen ere ikus daiteke atarian, eta Getariako itsasgizonaren hainbat margolan eta eskultura ere bai. Patagoniako hegoaldean bizi ziren herrien kulturak eta mundu-ikuskerak ere Elkano Fundazioak diseinatutako edukien parte dira.
 
Las muestras digitales que hemos coordinado reúnen el resultado de las investigaciones realizadas estos dos últimos años por diferentes instituciones y expertos de nuestro entorno, como la Sociedad de Ciencias Aranzadi, Itsamuseum Bilbao o Euskal Itsas Museoa, así como por Virginia García, Daniel Zulaika, Javier Almazán, Miren Aintzane Eguiluz, Jose Angel Achón o Alberto Rodríguez.

A golpe de ratón, usuarios de cualquier parte del mundo podrán descubrir cuál era la concepción que se tenía del océano en la Edad Media, asomarse a los conocimientos de la época en materias como astronomía, medicina o tecnología naval, así como al papel que tuvieron las mujeres vascas del siglo XVI, hasta ahora olvidado por la historia. El portal recoge también la muerte de Elkano durante su segundo a las Molucas y las diferentes representaciones del marino de Getaria en pintura o esculturas. Las culturas y cosmovisiones de los pueblos originarios de la Patagonia Austral forman también parte de los contenidos diseñados por la Fundación Elkano.
SARTU ATARIAN
IR AL PORTAL

Euskal Hizkuntzalaritza 2020 DUko Jardunaldia

Euskal Hizkuntzalaritza 2020 DUko Jardunaldiak euskal diasporako hizkuntzalariak, gaur egun AEBetako unibertsitateetan aritzen direnak, eta Deustuko eta beste euskal unibertsitateetako hizkuntzalariak bildu nahi ditu, beraien azken ikerketak partekatzeko asmoz. Horretarako, irailaren 25eko arratsaldean, sei txosten aurkeztu eta eztabaidatuko dira Bilboko campusean.

EGUNERAKETA (2021eko urtarrilak 26): Jardunaldiaren bideoa hemen ikus daiteke:

Kike Amonarrizek euskararen bidegurutzeaz hitz egingo du Deustuko Unibertsitateko ikasleekin, “Etxealditik Euskaraldira” ekimenenarekin lotuta

Eguna: 2020/05/11
Ordua: 13:00 – 14:30

Kike Amonarriz (Tolosa, 1961) Euskal Filologian lizentziatutako soziolinguista, umorista eta telebista aurkezlea, Deustuko Unibertsitateko ikasleekin arituko da euskararen bidegurutzeaz, “Etxealditik Euskaraldira” ekimenarekin lotuta, datorren astelehenean, hilak 11, 13:00etatik 14:30era, Euskal Gaien Institutoak antolatutako bideohitzaldian.

Ikasleez gainera, irakasleak eta langileak ere gonbidatuta daude hitzaldi honetara. Parte hartzeko, bidali mezu bat euskal.gaiak@deusto.es helbidera.

MAHAI INGURUA: IRTENBIDE PROFESIONAL EZOHIZKOAK

Euskal Hizkuntza eta Kulturako graduko, eta Euskal Hizkuntza eta Kultura eta Hizkuntza Modernoetako gradu bikoitzeko ikasleei batik bat zuzendua. Gizarte eta Giza Zientzietako fakultateko gainerako titulazioetako ikasleentzat ere interesgarria.

Irakaskuntzako ohiko lan irtenbidearen ondoan, beste irtenbide batzuk ere egon daitezkeela erakutsiko diete mahaikideek egungo graduko ikasleei. Mahai inguruko gonbidatuak, Deustuko Unibertsitateko ikasle ohiak, ez dira egun irakaskuntzan lanean ari .

Mahai ingurua: Irtenbide profesional ezohikoak

Euskal Hizkuntzalaritza 2019 DUko Jardunaldiak

Euskal Hizkuntzalaritza 2019 DUko Jardunaldiak euskal diasporako hizkuntzalariak, gaur egun AEBetako unibertsitateetan aritzen direnak, eta Deustuko eta beste euskal unibertsitateetako hizkuntzalariak bildu nahi ditu, beraien azken ikerketak partekatzeko asmoz. Horretarako, uztailaren 10eko goizean, zazpi txosten aurkeztu eta eztabaidatuko dira Bilboko campusean. Jardunaldiak bazkarian jarraituko du.

“Heriotza. Ante la muerte.”

KARTELA txikiEl próximo martes día 12 de marzo se inaugura en el Museo de San Telmo de Donostia-San Sebastián la exposición “Heriotza. Ante la muerte”. Ha participado activamente en ella el profesor de nuestro departamento José Angel Achón Insausti, en el marco de un convenio de colaboración entre el citado museo y el Instituto de Estudios Vascos de nuestra Facultad.

La exposición tiene como objetivo principal acercar al espectador a un tema tabú, que se evita y se rehuye como si hablar de la muerte fuera un mal presagio, a pesar de ser un trance inherente a la vida y a la condición humana.

Tras una introducción en la que se tratan la universalidad del problema y las representaciones con que diversas culturas han visualizado la muerte, la exposición se centra en cinco grandes actitudes con las que el ser humano ha enfrentado y enfrenta el fin de la vida: el miedo, la ritualización, la búsqueda de sentido, la fantasía y la utópica búsqueda de la inmortalidad.

La exposición se verá complementada por un completo programa de debates, conferencias, mesas redondas, visitas guiadas, “death cafe”, talleres de reflexión, video-fórum, e incluso la presentación de un foto-libro y un recital de canto. Estas actividades servirán para tratar en profundidad temas de debate como el duelo, el suicidio adolescente, la eutanasia, el diálogo interreligioso, el acercamiento emocional a la propia muerte o la creación de comunidades compasivas.

https://www.santelmomuseoa.eus/index.php?option=com_flexicontent&view=items&id=12711&Itemid=69&lang=es